کد مطلب:228346 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:342
فضایل غدیر در کلام رضوی
اكنون كه از محضر رضا در باب امامت آگاهی یافتیم، از حضرت سیدنا و مولانا علی بن موسی الرضا درباره عزت غدیر سؤال می كنیم؛
اول - حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند: هنگامی كه روز قیامت برپا شود، چهار روز را زینت می دهند، همان گونه كه عروس را آرایش می كنند.
پرسیده شد: این چهار روز كدام ایام هستند؟
حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند: روز عید قربان، روز فطر، و روز جمعه و روز غدیر.
اما روز غدیر در این بین تابنده تر و فطر و جمعه مانند ماه در بین ستارگان هستند.
روز غدیر، روزی است كه حضرت ابراهیم علیه السلام، از آتش نجات پیدا كرد و برای شكرگذاری آن روز را روزه گرفت.
روز عید غدیر، روزی است كه خداوند دین را كامل گردانید و حضرت رسول صلی الله علیه و آله علی علیه السلام را به عنوان خلافت و حكومت برای مردم برگزید، و فضیلت و وصایت او را آشكار كرد. و آن روز را روزه می گرفت.
روز غدیر را، روز كمال می گویند، و روزی كه شیاطین رانده می شوند، روزی كه در ان اعمال شیعیان و دوستان آل محمد پذیرفته می گردد، و آن روزی است كه در آن خداوند آمال مخالفین را رد می كند و آن را ناچیز می شمارد.
[ صفحه 230]
روز عید غدیر، روزی است كه جبرئیل علیه السلام كرسی مخصوصی را كه خداوند كرامت كرده در مقابل بیت المعمور قرار می دهد و بالای آن می رود، و فرشتگان، پیرامون وی را فرامی گیرند و بر محمد درود و تهنیت می فرستد و برای شیعیان علی و اولاد او علیهم السلام و دوستان آنها استغفار می كنند.
غدیر روزی است كه خداوند كاتبان اعمال مردم را فرمان می دهد كه از نوشتن اعمال (منهی) دوستان اهل بیت و شیعیان آنها خودداری كنند، و به احترام محمد و علی از آنان درگذرند.
روز غدیر، روزی است كه خداوند، آن را برای محمد و آل او علیهم السلام مخصوص گردانیده و كسانی كه در آن عبادت كنند و یا بر اهل و عیال خود انفاق نمایند و به دوستان خود نیكی كنند مورد لطف و احسان پروردگار قرار می گیرند، خداوند در آن روز سعی و كوشش شیعیان را تقدیر می كند و گناهان آنها را می آمرزد، و اعمال آنها را قبول می كند.
آن روزی است كه اندوه ها در آن برطرف می شود و گناهان فرومی ریزد و روزی است كه در آن عطاها و بخشش ها داده می شود.
غدیر روزی است كه در آن علم و فضیلت نشر می گردد، و روز مژده و بشارت و عید اكبر است، و در آن دعا مستجاب است. غدیر روزی است كه در آن باید جامه ی نیكو پوشید و لباس های سیاه را از بدن دور كرد، و آن روزی است كه غم ها در آن زدوده می شود، و گناهان شیعیان امیرالمؤمنین علی علیه السلام آمرزیده می شود.
غدیر روزی است كه خداوند در آن روز دین اسلام را كامل كرد و آن را
[ صفحه 231]
پسندید، و روز عید آل محمد صلی الله علیه و آله می باشد، و روز قبول اعمال و استراحت مؤمنین است، و روزی است كه باید از خداوند درخواست های زیادی كرد، و با یكدیگر داد و ستد نمود.
روز غدیر روز دوستی و رسیدن به رحمت خداوند است. روز غدیر روز پاكی و ترك گناهان بوده و روزی است كه در آن باید خداوند را عبادت كرد و روزه داران را افطار داد، هر كسی در روز غدیر روزه دار مؤمنی را افطار دهد مانند این است كه گروهی را افطار داده باشد.
غدیر روز تبریك و تهنیت است كه گروهی را تبریك می گویند و هرگاه مؤمنی برادرش را ملاقات كند می گوید؛ «الحمد لله الذی جعلنا من المتمسكین بولایة امیرالمؤمنین و الائمة علیهم السلام»
روز غدیر باید در چهره های مردم تبسم كرد و با مؤمنین با روی گشاده گفتگو نمود، هر كس روز غدیر با برادران ایمانی خود با چهره خندان روبرو شود، خداوند نیز روز قیامت با نظر رحمت به وی نگاه خواهد كرد، و هزار حاجت او را روا خواهد نمود، و برای او در بهشت قصری از لؤلؤ سفید خواهد ساخت، و چهره اش را نورانی می كند. غدیر روز زینت است، هر كس روز غدیر خود را زینت كند خداوند گناهان او را می آمرزد، و فرشتگان را مبعوث می كند تا برای او حسنات بنویسند، و درجات او را بالا برند، و اگر در آن سال بمیرد، شهید مرده است، و اگر زنده بماند خوشبخت می شود.
اگر در روز غدیر مؤمنی را اطعام كند مانند این است كه همه پیامبران و صدیقان را اطعام كرده باشد، و اگر به زیارت برادر ایمانی خود رود،
[ صفحه 232]
خداوند هفتاد نور در قبر او روشن می كند و قبر او را وسعت می دهد و روزی هفتاد هزار فرشته او را زیارت كرده و به بهشت مژده اش می دهند.
در روز غدیر خداوند «ولایت» را بر اهل آسمان ها عرضه كرد و اهل آسمان هفتم در این امر پیشدستی كردند، و خداوند به وسیله عرش آن را زینت داد، سپس آسمان چهارم پذیرفت خداوند به وسیله بیت المعمور آن را زینت داد، پس از آن آسمان دنیا این امر را پذیرفت خداوند آن را به وسیله ستارگان زینت داد.
بعد از این «ولایت»، را بر زمین عرضه داشت، مكه نخست منطقه ای بود كه پذیرفت و خداوند به وسیله كعبه آن را بر دیگر مناطق برتری داد.
سپس مدینه پذیرفت و آن را به مصطفی محمد صلی الله علیه و آله برتری داد، بعد از آن كوفه قبول كرد و آن را به امیرالمؤمنین علیه السلام زینت داد.
بعد از آن كوه ها عرضه داشت، نخست سه كوه از میان كوهها آن را قبول كردند: كوه عقیق، كوه فیروزه و كوه یاقوت، از این جهت آن ها بهترین كوه ها شناخته شدند.
سپس كوه های دیگری قبول كردند كه در آن معادن طلا و نقره پدید آمد، و هر كوهی كه اقرار نكرد از معادن و منافع خالی ماند و چیزی در آن نروئید، سپس بر آبها عرضه شد، هر آبی كه پذیرفت شیرین و گوارا شد، و هر آبی كه قبول نكرد تلخ و بی مزه شد.
بعد از این بر گیاهان عرضه شد، هر گیاهی كه قبول كرد شیرین و خوشمزه شد، و آن كه نپذیرفت تلخ گردید، سپس بر پرندگان عرضه شد هر كدام از آنها كه قبول كردند فصیح شدند، و هر كدام كه نپذیرفتند گنگ
[ صفحه 233]
گردیدند.
كسانی كه ولایت علی علیه السلام را پذیرفتند مانند آنهایی هستند كه آدم را سجده كردند، و كسانی كه «ولایت» علی را قبول نكردند مانند شیطان هستند، و در این روز آیه ی غدیر نازل شد؛ «الیوم اكملت لكم دینكم» خداوند همه پیامبران را در روزی مانند غدیر مبعوث فرمود. حرمت غدیر در نزد خداوند همین بس كه برای پیغمبر خود در این روز جانشین انتخاب كرد. [1] .
دوم - فیاض بن محمد بن عمر طوسی گوید: در روز غدیر در محضر حضرت امام رضا علیه السلام بودیم و گروهی از خواص آن جناب نیز بودند.
امام رضا برای آنها افطار تهیه دیده بود و به منازلشان نیز غذا و خوراك و پوشاك حتی كفش و انگشتری فرستاده بودند و در آن روز اوضاع و احوال خیلی خصوصی و خودمانی بود و از تشریفات و رسوم معموله كاسته بودند.
حضرت امام رضا علیه السلام از فضائل روز غدیر سخن می گفتند، و در ضمن سخنان خود فرمودند؛ پدرم از پدرش از حضرت باقر و او از پدرش امام سجاد علیهم السلام روایت كردند كه حضرت امام حسن علیه السلام فرمودند: در یكی از سالهای ایام خلافت علی علیه السلام، غدیر و جمعه مصادف شدند.
علی علیه السلام پنج ساعت از روز گذشته بالای منبر رفت و چنان حمد و ستایش بجای آوردند كه تا آن روز از آن حضرت شنیده نشده بود.
[ صفحه 234]
مولف كتاب اخبار و آثار حضرت امام رضا علیه السلام می نویسد؛ كه این خطبه بسیار فصیح و بلیغ و مفصل است و ما اینك آنچه مربوط به روز غدیر است را ذكر می كنیم، كه حضرت امیرالمؤمنین در بخشی از این خطبه فرمودند؛
خداوند متعال برای شما گروه مؤمنان در این روز، دو عید بزرگ را جمع كرده كه یكی از آنها بدون دیگری قوام ندارد، پروردگار به این جهت خواسته است شما را هدایت كند و به طریق رشد و سعادت رهنمون گردد، و راه خود را نشان دهد، و از عطایا و بخشش های خود شما را بهره مند كند.
جمعه را برای شما روز اجتماع قرار داد، تا شما دلهای خود را كه از كثافات پر شده پاك كنید، و سر و تن خود را از آلودگی های ظاهری بشوئید.
پروردگار در روز غدیر مقصود و هدف خود را برای حضرت رسول صلی الله علیه و آله نازل كرد، و رسول خود را فرمان داد تا فرمان او را به مردم برساند، و از اهل مكر و نفاق نترسد و تضمین كرد كه جان آن حضرت را در برابر مكاران و منافقان حفظ كند.
نیات شوم اهل نفاق در آن روز آشكار شد، و معلوم گردید گروهی هستند كه در نظر دارند حضرت رسول اكرم صلی الله علیه و آله را اذیت كنند و به وجود مقدس او آسیب برسانند.
آنان كه اهل حق بودند ثابت ماندند، و كسانی كه اهل نفاق و كفر بودند بر جهالت خود افزودند، و دندانهای خود را به هم فشار دادند، و سخنان و گفتگوهایی آغاز كردند و بانگ و فریاد برآوردند و بر كفر خود افزودند.
[ صفحه 235]
گروهی نیز در آن روز با زبان خود اقرار و اعتراف كردند در حالی كه دلهای آنها هرگز یقین نداشت، و جماعتی هم با دل و زبان تصدیق كردند و اذعان نمودند. [2] .
[ صفحه 239]
اول - حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند: هنگامی كه روز قیامت برپا شود، چهار روز را زینت می دهند، همان گونه كه عروس را آرایش می كنند.
پرسیده شد: این چهار روز كدام ایام هستند؟
حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند: روز عید قربان، روز فطر، و روز جمعه و روز غدیر.
اما روز غدیر در این بین تابنده تر و فطر و جمعه مانند ماه در بین ستارگان هستند.
روز غدیر، روزی است كه حضرت ابراهیم علیه السلام، از آتش نجات پیدا كرد و برای شكرگذاری آن روز را روزه گرفت.
روز عید غدیر، روزی است كه خداوند دین را كامل گردانید و حضرت رسول صلی الله علیه و آله علی علیه السلام را به عنوان خلافت و حكومت برای مردم برگزید، و فضیلت و وصایت او را آشكار كرد. و آن روز را روزه می گرفت.
روز غدیر را، روز كمال می گویند، و روزی كه شیاطین رانده می شوند، روزی كه در ان اعمال شیعیان و دوستان آل محمد پذیرفته می گردد، و آن روزی است كه در آن خداوند آمال مخالفین را رد می كند و آن را ناچیز می شمارد.
[ صفحه 230]
روز عید غدیر، روزی است كه جبرئیل علیه السلام كرسی مخصوصی را كه خداوند كرامت كرده در مقابل بیت المعمور قرار می دهد و بالای آن می رود، و فرشتگان، پیرامون وی را فرامی گیرند و بر محمد درود و تهنیت می فرستد و برای شیعیان علی و اولاد او علیهم السلام و دوستان آنها استغفار می كنند.
غدیر روزی است كه خداوند كاتبان اعمال مردم را فرمان می دهد كه از نوشتن اعمال (منهی) دوستان اهل بیت و شیعیان آنها خودداری كنند، و به احترام محمد و علی از آنان درگذرند.
روز غدیر، روزی است كه خداوند، آن را برای محمد و آل او علیهم السلام مخصوص گردانیده و كسانی كه در آن عبادت كنند و یا بر اهل و عیال خود انفاق نمایند و به دوستان خود نیكی كنند مورد لطف و احسان پروردگار قرار می گیرند، خداوند در آن روز سعی و كوشش شیعیان را تقدیر می كند و گناهان آنها را می آمرزد، و اعمال آنها را قبول می كند.
آن روزی است كه اندوه ها در آن برطرف می شود و گناهان فرومی ریزد و روزی است كه در آن عطاها و بخشش ها داده می شود.
غدیر روزی است كه در آن علم و فضیلت نشر می گردد، و روز مژده و بشارت و عید اكبر است، و در آن دعا مستجاب است. غدیر روزی است كه در آن باید جامه ی نیكو پوشید و لباس های سیاه را از بدن دور كرد، و آن روزی است كه غم ها در آن زدوده می شود، و گناهان شیعیان امیرالمؤمنین علی علیه السلام آمرزیده می شود.
غدیر روزی است كه خداوند در آن روز دین اسلام را كامل كرد و آن را
[ صفحه 231]
پسندید، و روز عید آل محمد صلی الله علیه و آله می باشد، و روز قبول اعمال و استراحت مؤمنین است، و روزی است كه باید از خداوند درخواست های زیادی كرد، و با یكدیگر داد و ستد نمود.
روز غدیر روز دوستی و رسیدن به رحمت خداوند است. روز غدیر روز پاكی و ترك گناهان بوده و روزی است كه در آن باید خداوند را عبادت كرد و روزه داران را افطار داد، هر كسی در روز غدیر روزه دار مؤمنی را افطار دهد مانند این است كه گروهی را افطار داده باشد.
غدیر روز تبریك و تهنیت است كه گروهی را تبریك می گویند و هرگاه مؤمنی برادرش را ملاقات كند می گوید؛ «الحمد لله الذی جعلنا من المتمسكین بولایة امیرالمؤمنین و الائمة علیهم السلام»
روز غدیر باید در چهره های مردم تبسم كرد و با مؤمنین با روی گشاده گفتگو نمود، هر كس روز غدیر با برادران ایمانی خود با چهره خندان روبرو شود، خداوند نیز روز قیامت با نظر رحمت به وی نگاه خواهد كرد، و هزار حاجت او را روا خواهد نمود، و برای او در بهشت قصری از لؤلؤ سفید خواهد ساخت، و چهره اش را نورانی می كند. غدیر روز زینت است، هر كس روز غدیر خود را زینت كند خداوند گناهان او را می آمرزد، و فرشتگان را مبعوث می كند تا برای او حسنات بنویسند، و درجات او را بالا برند، و اگر در آن سال بمیرد، شهید مرده است، و اگر زنده بماند خوشبخت می شود.
اگر در روز غدیر مؤمنی را اطعام كند مانند این است كه همه پیامبران و صدیقان را اطعام كرده باشد، و اگر به زیارت برادر ایمانی خود رود،
[ صفحه 232]
خداوند هفتاد نور در قبر او روشن می كند و قبر او را وسعت می دهد و روزی هفتاد هزار فرشته او را زیارت كرده و به بهشت مژده اش می دهند.
در روز غدیر خداوند «ولایت» را بر اهل آسمان ها عرضه كرد و اهل آسمان هفتم در این امر پیشدستی كردند، و خداوند به وسیله عرش آن را زینت داد، سپس آسمان چهارم پذیرفت خداوند به وسیله بیت المعمور آن را زینت داد، پس از آن آسمان دنیا این امر را پذیرفت خداوند آن را به وسیله ستارگان زینت داد.
بعد از این «ولایت»، را بر زمین عرضه داشت، مكه نخست منطقه ای بود كه پذیرفت و خداوند به وسیله كعبه آن را بر دیگر مناطق برتری داد.
سپس مدینه پذیرفت و آن را به مصطفی محمد صلی الله علیه و آله برتری داد، بعد از آن كوفه قبول كرد و آن را به امیرالمؤمنین علیه السلام زینت داد.
بعد از آن كوه ها عرضه داشت، نخست سه كوه از میان كوهها آن را قبول كردند: كوه عقیق، كوه فیروزه و كوه یاقوت، از این جهت آن ها بهترین كوه ها شناخته شدند.
سپس كوه های دیگری قبول كردند كه در آن معادن طلا و نقره پدید آمد، و هر كوهی كه اقرار نكرد از معادن و منافع خالی ماند و چیزی در آن نروئید، سپس بر آبها عرضه شد، هر آبی كه پذیرفت شیرین و گوارا شد، و هر آبی كه قبول نكرد تلخ و بی مزه شد.
بعد از این بر گیاهان عرضه شد، هر گیاهی كه قبول كرد شیرین و خوشمزه شد، و آن كه نپذیرفت تلخ گردید، سپس بر پرندگان عرضه شد هر كدام از آنها كه قبول كردند فصیح شدند، و هر كدام كه نپذیرفتند گنگ
[ صفحه 233]
گردیدند.
كسانی كه ولایت علی علیه السلام را پذیرفتند مانند آنهایی هستند كه آدم را سجده كردند، و كسانی كه «ولایت» علی را قبول نكردند مانند شیطان هستند، و در این روز آیه ی غدیر نازل شد؛ «الیوم اكملت لكم دینكم» خداوند همه پیامبران را در روزی مانند غدیر مبعوث فرمود. حرمت غدیر در نزد خداوند همین بس كه برای پیغمبر خود در این روز جانشین انتخاب كرد. [1] .
دوم - فیاض بن محمد بن عمر طوسی گوید: در روز غدیر در محضر حضرت امام رضا علیه السلام بودیم و گروهی از خواص آن جناب نیز بودند.
امام رضا برای آنها افطار تهیه دیده بود و به منازلشان نیز غذا و خوراك و پوشاك حتی كفش و انگشتری فرستاده بودند و در آن روز اوضاع و احوال خیلی خصوصی و خودمانی بود و از تشریفات و رسوم معموله كاسته بودند.
حضرت امام رضا علیه السلام از فضائل روز غدیر سخن می گفتند، و در ضمن سخنان خود فرمودند؛ پدرم از پدرش از حضرت باقر و او از پدرش امام سجاد علیهم السلام روایت كردند كه حضرت امام حسن علیه السلام فرمودند: در یكی از سالهای ایام خلافت علی علیه السلام، غدیر و جمعه مصادف شدند.
علی علیه السلام پنج ساعت از روز گذشته بالای منبر رفت و چنان حمد و ستایش بجای آوردند كه تا آن روز از آن حضرت شنیده نشده بود.
[ صفحه 234]
مولف كتاب اخبار و آثار حضرت امام رضا علیه السلام می نویسد؛ كه این خطبه بسیار فصیح و بلیغ و مفصل است و ما اینك آنچه مربوط به روز غدیر است را ذكر می كنیم، كه حضرت امیرالمؤمنین در بخشی از این خطبه فرمودند؛
خداوند متعال برای شما گروه مؤمنان در این روز، دو عید بزرگ را جمع كرده كه یكی از آنها بدون دیگری قوام ندارد، پروردگار به این جهت خواسته است شما را هدایت كند و به طریق رشد و سعادت رهنمون گردد، و راه خود را نشان دهد، و از عطایا و بخشش های خود شما را بهره مند كند.
جمعه را برای شما روز اجتماع قرار داد، تا شما دلهای خود را كه از كثافات پر شده پاك كنید، و سر و تن خود را از آلودگی های ظاهری بشوئید.
پروردگار در روز غدیر مقصود و هدف خود را برای حضرت رسول صلی الله علیه و آله نازل كرد، و رسول خود را فرمان داد تا فرمان او را به مردم برساند، و از اهل مكر و نفاق نترسد و تضمین كرد كه جان آن حضرت را در برابر مكاران و منافقان حفظ كند.
نیات شوم اهل نفاق در آن روز آشكار شد، و معلوم گردید گروهی هستند كه در نظر دارند حضرت رسول اكرم صلی الله علیه و آله را اذیت كنند و به وجود مقدس او آسیب برسانند.
آنان كه اهل حق بودند ثابت ماندند، و كسانی كه اهل نفاق و كفر بودند بر جهالت خود افزودند، و دندانهای خود را به هم فشار دادند، و سخنان و گفتگوهایی آغاز كردند و بانگ و فریاد برآوردند و بر كفر خود افزودند.
[ صفحه 235]
گروهی نیز در آن روز با زبان خود اقرار و اعتراف كردند در حالی كه دلهای آنها هرگز یقین نداشت، و جماعتی هم با دل و زبان تصدیق كردند و اذعان نمودند. [2] .
[ صفحه 239]
[1] اخبار و آثار حضرت امام رضا عليه السلام - صفحه 566 - روايت 21.
[2] اخبار و آثار حضرت امام رضا عليه السلام - صفحه 571 - روايت 23.